Boyun ağrısı

Boyun bölgesinde 7 adet omur bulunur. Omurlar arasında ikinci ve üçüncü omurlar arasından başlayan disk adı verilen kıkırdak doku bulunur. Boyun başımızı her yöne çevirmemizi sağlayacak hareket yeteneğine ve başın ağırlığını taşıyan bir yapıya sahiptir. Bu hareketleri omurlar arasında bulunan diskler ve eklemler aracılığı ile sağlar. Boyun omurları içerisinden omurilik geçer. Omurlar arasında bulunan deliklerden ise kol kaslarının hareketini sağlayan ve kolların duyusunu sağlayan sinirler çıkar. Boyun omurları çok hareketli bir yapıya sahip olduğu için boyun ağrısı sık karşılaşılan bir yakınmadır. Erişkin yaş grubunda insanların yarısı yaşamlarında en az bir kez boyun ağrısı atağı geçirirler.

Boyun Ağrısı Nedenleri Nelerdir ?

Başlıca iki çeşit boyun ağrısı vardır.

1. Mekanik Boyun Ağrısı

En sık görülen boyun ağrısı tipidir. Çoğunlukla boyunu etkileyen küçük travmalar veya boyun kaslarını ve bağ dokusunu etkileyen küçük zedelenmeler nedeni ile olur. Duruş bozukluğu bu tip ağrının en önemli nedenidir. Özellikle gün boyu masa başında öne eğik pozisyonda çalışan kişilerde sık rastlanan bir yakınmadır. Mekanik boyun ağrısı başa, omuzlara ve kollara yayılabilir. Sıklıkla ağrının gerçek nedeni ve yeri bulunamaz.

2. Omurga Hastalıklarına Bağlı Boyun Ağrısı

Bu gruptaki boyun ağrıları oransal olarak mekanik boyun ağrısına göre daha az görülür. En sık görülen nedenleri şunlardır:

• Boyun fıtığı (Servikal disk hernisi)
• Boyun omurlarında dejenerasyon / yıpranma (Servikalspondilozis)
• Boyun omurga kanalında daralmaya bağlı omurilik tutuluşu (Servikalspondilotikmiyelopati)

Boyun Ağrılı Hastanın Değerlendirilmesi ve Tedavisi Nedir?

Mekanik Boyun Ağrısında Tedavi:

• Boyun ağrılarının en sık nedeni "mekanik boyun ağrısı" dır. Bu ağrı 2-3 gün içerisinde giderek azalır ve 1-2 hafta içerisinde kaybolur.
• Bazen ağrı kronikleşebilir ve ara ara akut ataklar halinde şiddetlenebilir.
• Boynun sertleşmesini engellemek için ağrının izin verdiği ölçüde, derecesini sürekli artırarak doğal hareketler yapmak gerekir.
• Ağrıyı azaltmak için ağrı kesiciler yararlıdır.
• Kas spazmı belirgin olursa 2-3 gün kas gevşetici ilaçlar kullanılabilir.
• İlaçların yan etkilerinden dolayı doktor önerisine göre uygun ilaç tedavisine başlamak gerekir.

Hangi durumlarda ağrının nedeni ciddi olabilir?

• Eğer hastada kanser, romatoidartrit gibi ciddi bir sistemik hastalık varsa
• Ağrı günden güne azalacağına kötüleşiyorsa
• Eğer kolda kuvvet kaybı his değişikliği meydana gelmişse
• Ağrıyla beraber ateş, kilo kaybı gibi belirtiler varsa
• Boyun kemiklerinde hassasiyet varsa

Bu durumlarda değerlendirilmek için doktora başvurmakta gereklidir.

Boyun Ağrısından Korunma Yolları Nelerdir?

• Özellikle boyunu zorlayan hareketlerden kaçınmak
• Uzun süre baş öne eğik pozisyonda çalışmaktan kaçınmak boyun ağrısı atağına yakalanmayı engelleyebilir.
• Günlük yaşam içerisinde boynumuzu korumak güç olacağı için boyun omurgası etrafındaki kasları güçlendirmek en doğru yöntemdir.
• Düzenli yapılan boyun egzersizleri boyun kaslarını güçlendirir ve boyun omurgasına yansıyan küçük travmaları engeller.

Omurga, vertebra ( Omur kemiği ) adı verilen bir dizi kemikten oluşmuştur. Boyun bölgemizde 7 adet vertebra bulunur. Disk vertebra kemikleri arasında bulunan, yastık görevi gören yapıdır. Diskler, anulusfibrosus denen sağlam dış tabakadan ve nükleuspulposus denen jölemsi iç tabakadan oluşur.

 

Kişi yaşlandıkça diskteki jölemsi iç yapının içeriği değişir ve yastık görevini daha az yerine getirir. Diskin dış yapısı, anülusta yırtılma başlar ve nükleus diskten dışarı taşar ( Disk Hernisi fıtık ). Bu dışarı taşan fıtık parçası orada bulunan sinirlere baskı yapar ve hasta boyunundan kollara doğru yayılan ağrı hisseder.

BOYUN FITIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR ?

• Boyun ağrısı
• Boyundan başlayıp kollara doğru yayılan ağrı
• Ellerde uyuşukluk
• Etkilenen sinire bağlı olarak, omuz, kol veya el bileği hareketlerinde güçsüzlük
• Boyun hareketleriyle artan ağrı
• Ani ortaya çıkan felç durumu ( Acil müdahale gerektirir. )

BOYUN FITIĞI TANISI NASIL KONUR ?

Günümüzde bel fıtığı tanısında en sık MR ( Manyetik Rezonans Görüntüleme ) kullanılır. Röntgen, EMG, Myelografi, Fonksiyonel grafilerde yardımcı tanı yöntemleri olarak kullanılmaktadır. Ancak kesin teşhis doktorunuz tarafından görüntülemeleriniz incelenip muayeneniz yapıldıktan sonra konulabilir.

BOYUN FITIĞI TEDAVİSİNDE NELER YAPILIR ?

Doktorunuz tarafından muayene edildikten sonra karar verilmelidir. Tedavide günümüzde öncelikle ameliyatsız çözümler denenmelidir. Boyun fıtıklarının büyük bir kısmı ameliyatsız tedavi yöntemleriyle düzelmektedir.

AMELİYATSIZ BOYUN FITIĞI TEDAVİLERİ NELERDİR ?

• Boyunluk kullanımı, kas gevşetici ve ağrı kesici ilaç tedavisi
• Fizik tedavi.
• Epidural veya foraminalsteroid uygulaması.
• Uygun hastalarda perkutandisk içi uygulamalar (Lazer veya Elektrotermalnükleoplasti, OzonDiskoliz)

BOYUN FITIĞINDA AMELİYAT YÖNTEMLERİ NELERDİR ?

Boyun fıtığının cerrahi tedavisinde Mikrocerrahi altın standarttır. Hastanın fıtığının yerine göre 2 şekilde uygulanabilir.

 

AnteriorCerrahi: Boyun ön tarafından yaklaşık 2 cm’lik bir kesi ile yapılır ve ameliyat mikroskopu kullanılarak yapılır. Bu yöntemle diskin tamamı çıkarıldığından fıtık tekrarlaması söz konusu değildir.

Posterior Cerrahi: Boyunun arka tarfından yapılır. Fıtığın omurga kanalında omuriliğin yan tarafında olduğu durumlarda tercih edilir. Ameliyat mikroskopu kullanılarak yapılır. Diskin tamamı çıkarılmadığından düşükte olsa bir miktar fıtığın tekrarlama şansı vardır.

HANGİ TİP ANESTEZİ KULLANILIR ?

• Genel anestezi kullanılır.
• Ameliyat süresi genellikle 1 saat civarında sürmektedir.

HASTANEDE YATIŞ SÜRESİ NE KADARDIR?

Hasta ameliyattan yaklaşık 2 saat sonra ayağa kalkabilmektedir. Aynı gün içinde hastalarımızı taburcu etme imkanımız var. Ancak ek problemi olan ( Kalp, kronik hastalık vs.) hastalarımızı 1 gece yatırıyoruz.

Omurga, vertebra ( Omur kemiği ) adı verilen bir dizi kemikten oluşmuştur. Bel bölgemizde 5 adet vertebra bulunur. Disk vertebra kemikleri arasında bulunan, yastık görevi gören yapıdır. Diskler, anulusfibrosus denen sağlam dış tabakadan ve nükleuspulposus denen jölemsi iç tabakadan oluşur.

Kişi yaşlandıkça diskteki jölemsi iç yapının içeriği değişir ve yastık görevini daha az yerine getirir. Diskin dış yapısı, anülusta yırtılma başlar ve nükleus diskten dışarı taşar ( Disk Hernisi fıtık ). Bu dışarı taşan fıtık parçası orada bulunan sinirlere baskı yapar ve hasta bacağında ağrı hisseder. Halk arasında bu durum siyatik ağrısı olarak ta bilinmektedir.

BEL FITIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR ?

• Bel ağrısı
• Belden başlayıp bacağa doğru yayılan ağrı.
• Bacakta uyuşukluk
• Etkilenen sinire bağlı olarak, kalça, diz veya ayak bileği hareketlerinde güçsüzlük.
• Oturmakla veya yürümekle artan ağrı.
• Bacakta incelme
• İdrar kaçırma veya ani ortaya çıkan cinsel fonksiyon bozukluğu ( Acil müdahale gerektirir. )

BEL FITIĞI TANISI NASIL KONUR ?

Günümüzde bel fıtığı tanısında en sık MR ( Manyetik Rezonans Görüntüleme ) kullanılır. Röntgen, EMG, Myelografi, Fonksiyonel grafilerde yardımcı tanı yöntemleri olarak kullanılmaktadır. Ancak kesin teşhis doktorunuz tarafından görüntülemeleriniz incelenip muayeneniz yapıldıktan sonra konulabilir.

BEL FITIĞI TEDAVİSİNDE NELER YAPILIR ?

Doktorunuz tarafından muayene edildikten sonra karar verilmelidir. Tedavide günümüzde öncelikle ameliyatsız çözümler denenmelidir. Bel fıtıklarının büyük bir kısmı ameliyatsız tedavi yöntemleriyle düzelmektedir.

AMELİYATSIZ BEL FITIĞI TEDAVİLERİ NELERDİR ?

• Yatak istirahatı, kas gevşetici ve ağrı kesici ilaç tedavisi
• Fizik tedavi.
• Epidural veya foraminalsteroid uygulaması.
• Uygun hastalarda perkutandisk içi uygulamalar( Lazer veya Elektrotermalnükleoplasti, OzonDiskoliz)

BEL FITIĞINDA AMELİYAT YÖNTEMLERİ NELERDİR ?

Açık Cerrahi ( Klasik Cerrahi ) :

• 20. Yüzyılın başında kullanılmaya başlanmıştır.
• Fıtığı çıkarmak için büyük bir cilt kesisi yapmak ve geniş bir şekilde omurga kemiğinin arka tarafını çıkarmak gerekir.
• Eski bir yöntemdir ve günümüz modern bel fıtığı cerrahisinde terkedilmiştir.

Mikrodiskektomi( Mikrocerrahi ):

• Ameliyat mikroskobu kullanılır.
• 1970’lerin sonunda uygulanmaya başlanmıştır.
• Günümüzde tüm cerrahların standart olarak uyguladığı yöntemdir.
• Yaklaşık 2 cm’lik bir cilt kesisi yapılır ve açık cerrahiye göre daha az kemik dokusu çıkarılır.

Endoskopik Diskektomi:

• 2005 yılında Almanya’dan Dr. SebastianRuetten’in geliştirdiği yöntemdir.
• 0,5 cm’lik cilt kesisi yapılır ve ucuna kamera yerleştirilmiş özel aletler kullanılır.
• Bu yöntem, endoskopik cerrahi eğitimi almış ve yeterli tecrübeye sahip cerrahlar tarafından yapılabilir.
• Tüm dünyada giderek yaygınlığı artmaktadır.
• Bkz: Tam endoskopik diskektomi

Endoskopik Diskektomi

• Halk arasında kapalı ameliyat olarakta bilinmektedir. Temel olarak ameliyatta mikroskop yerine kamera kullanılmasına denilir.
• Kamera kullanılan değişik sistemler vardır. Ancak günümüzde en gelişmiş sistem Almanya’dan Dr.SebastianRuetten’in geliştirdiği Tam Endoskopik(Full-endoscopic ) sistemdir.
• 8 mm’likkanül ve yaklaşık 6 mm’lik endoskop sistemleri ve bunlara özel geliştirilmiş aletler kullanılır.

Tam Endoskopik Yöntem Hangi hastalara uygulanabilir?

• Her türlü bel fıtığında uygulanabilir.

Tam Endoskopik yöntem:

Hastanın omurga yapısına ve fıtığın durumuna göre 2 şekilde uygulanabilir.

• Hastanın belinin ortasından yapılan yönteme İnterlaminar
• Belinin yanından yapılan yönteme is Transforaminal adı verilir.

TRANSFORAMİNAL :

• Giriş yeri olarak sinirlerin omurgadan çıktığı foramen adı verilen delikler kullanılır.
• Ameliyat sırasında hiçbir anatomik yapıya zarar verilmediğinden bel fıtğı ameliyatlarında en ideal yöntemdir.
• Ancak kalça kemiğinin yapısı veya fıtığın omurgadaki yeri bu yöntemi kullanmayı engeller. Bu durumlarda interlaminar yöntem seçilir.

Hangi tip anestezi kullanılır ?

• Genel anestezi kullanılır.
• Ameliyat süresi genellikle 15 dakika civarında sürmektedir. Ameliyat süresinin kısa olması genel anestezi risklerini de minimuma indirir.

Hastanede yatış süresi ne kadardır?

• Genellikle hastanede yatmayı gerektirmez. Aynı gün içinde hastalarımızı taburcu etme imkanımız var. Ancak ek problemi olan ( Kalp, kronik hastalık vs.) hastalarımızı 1 gece yatırıyoruz.

Tam endoskopik bel fıtığı ameliyatından sonra fıtığın tekrarlama şansı var mıdır?

• Tüm dünyada ve bizim yaptığımız bilimsel çalışmalara göre tekrarlama oranı % 10 civarındadır.
• Bu oran diğer yöntemlerde de aynıdır.
• Ancak Tam Endoskopik yöntemle ameliyat edilen hastalarda fıtığın tekrarlaması durumunda, diğer yöntemlere göre daha az yapışıklık olacağından 2. Ameliyat daha kolay olur.

Daha önce diğer yöntemlerle ameliyat edilmiş hastalarda da uygulanabilir mi?

• Daha önce Mikrocerrahi veya klasik açık cerrahi olmuş hastalarda da güvenle uygulanmaktadır.
• Ancak bu tür ameliyatlar Tam Endoskopik Cerrahi konusunda deneyimli cerrahlar tarafından yapılmalıdır.

Omurga kanal daralması durumunda da uygulanabilir mi?

• Özel aletler sayesinde Tam Endoskopik yöntemle omurga kanalındaki darlıklar açılabilir.
• Tam Endoskopik omurga kanal daralması ameliyatı yapacak cerrahın Tam Endoskopi konusunda deneyimli olması gerekmektedir.

İNTERLAMİNAR:

• Transforaminal yöntemle yapılamayan hastalarda tercih ettiğimiz yoldur.
• Griş yeri olarak omurganın arkasında bulunan lamina denen kemiklerin arası kullanılır.
• Laminaların arasında bulunan Flavum adı verilen yapıda küçük bir delik açmak gerekir.
• Genellikle ameliyat sırasında kemik doku çıkarmak gerekmez.
• Mikrocerrahi veya diğer yöntemlere kıyasla normal dokuya çok az hasar verilir.

Tam endoskopik bel fıtığı ameliyatının Avantajları ve Dezavantajları Nedir?

Avantajları:

• Küçük cilt kesisi yapılır.
• Normal dokulara ameliyat sırasında diğer yöntemlere göre daha az zarar verilir.
• Ameliyat sonrasında sinirler etrafında daha az yapışıklık oluşur.
• Şişman hastalarda diğer yöntemlere göre daha kolay uygulanabilmesi.
• Ameliyat sonrasında ameliyata bağlıkas ağrısı hissedilmediğinden daha az ağrı kesici kullanma ihtiyacı olur .
• Ameliyat sonrasında diğer yöntemlere göre, daha hızlı iyileşme ve daha kısa zamanda normal hayata dönebilme imkanı vardır.

Dezavantajları:

• Ameliyat için ileri teknoloji gerektiren maliyeti yüksek ekipmanlar gerekmektedir. Ülkemizde birçok hastanede bu ekipmanlar yoktur.
• Bu ameliyatı yapacak cerrahın endoskopik omurga cerrahisi üzerinde deneyimli olması gerekmektedir.
• Deneyim kazanmanın uzun ve zahmetli olması, cerrahlar için en büyük dezavantajdır.

• Ameliyathane koşullarında ve görüntüleme cihazlarının eşliğinde direkt fıtığın içine OZON verilerek 1 kez uygulanır.
• Röntgen ( Skopi ) cihazının altında ince bir iğne doktorunuz tarafından hedef noktaya konumlandırılır.
• İğne hedef noktaya yerleştirildikten sonra Ozon gazı verilir.
• İşlem 10 dakika civarında sürer.
• Narkoz kullanılmadan uygulanır. Hastanın rahatlamasını sağlayan ve ağrı duymaması için sedasyon yaratan ilaçlar verilir. Hasta işlem sırasında herhangibir ağrı hissetmez !
• İşlem bittikten sonra yaklaşık 30 dakika hasta gözlemlenir.
• Bu yöntem araştırmalarda ameliyat kadar etkili olduğundan OZON DİSKEKTOMİ olarak da adlandırılmaktadır.
• Başarı oranı % 70 – 90 arasındadır.
• Yan etkisi yok denecek kadar az olan bir yöntemdir.
• Hastanede kalmaya gerek yoktur.
• Hastanın güvenliği için genellikle bir yakını tarafından eve götürülmesi ve yaklaşık 24 saat dinlenmesi önerilir.

Karpal tünel sendromu; median sinirin el bileğinde dar bir kanaldan geçerken sıkışması sonucu ortaya çıkan bulgulara denir. Sıkışmanın nedeni genellikle kalınlaşmış transver karpal ligamenttir. Genellikle orta ve ileri yaş kadınlarda görülür. El bileğinde tekrarlayan hareketler, gebelik, el bileği kırıkları ve bazı sistemik hastalıklarda görülme sıklığı artar.

KARPAL TÜNEL BELİRTİLERİ NELERDİR ?

• Başparmak, işaret parmağı ve orta parmakta ağrı, uyuşma ve karıncalaşma.
• Şikayetler genellikle gece artar ve hasta uykusundan uyanır.
• Ellerini sallama, ovuşturma ihtiyacı duyar
• İlerleyen durumlarda başparmakta güçsüzlük ve kaslarda erime olur.

KARPAL TÜNEL TANISI NASIL KONUR ?

Günümüzde karpal tünel tanısında, sinirnirlerin iletim hızlarını ölçen EMG (Elektromyelografi) kullanılır. Ancak kesin teşhis doktorunuz tarafından EMG sonuçlarınız incelenip muayeneniz yapıldıktan sonra konulabilir.

KARPAL TÜNEL TEDAVİSİNDE NELER YAPILIR ?

Doktorunuz tarafından muayene edildikten sonra karar verilmelidir. Tedavide öncelikle ameliyatsız çözümler denenmelidir. Karpal Tünel Sendromu’nun büyük bir kısmı ameliyatsız tedavi yöntemleriyle düzelmektedir.

AMELİYATSIZ KARPAL TÜNEL SENDROMU TEDAVİLERİ NELERDİR ?

• Fizik tedavi.
• Steroid uygulaması.
• El bileği ateli kullanılması.
• Ağrı kesici ve antinflamatuar ilaç kullanılması.

KARPAL TÜNEL SENDROMUNDA AMELİYAT YÖNTEMLERİ NELERDİR ?

Hastanın avuçiçi uyuşturularak yaklaşık 2,5 cm’lik bir kesi yapılır. Median sinirin sıkışıklığına yol açan transvers ligament kesilir. İşlem yaklaşık 15 dakika sürer.

HANGİ TİP ANESTEZİ KULLANILIR ?

• Lokal anestezi kullanılır.
• Ameliyat süresi genellikle 15 dakika civarında sürmektedir.

HASTANEDE YATIŞ SÜRESİ NE KADARDIR?

• El bileği ateli takılarak hasta ameliyattan yaklaşık 1 saat sonra taburcu edilir.