Sık sık tercih ettiğimiz kot pantolonlarının başkalarının hayatını kararttığını hatta bazen yaşamdan koparttığını biliyor muydunuz? Bunun sebebi ise kot pantolonu taşlama başta olmak üzere birçok iş kolunda çalışan insanların maruz kaldığı silikozis maddesidir. Binlerce kişinin uzun yıllar boyunca bu maddeyi soluyarak aslında hayatlarını tehlike attığını vurgulayan Avrasya Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı, silikozis hastalığının bilinmeyen yüzünü anlatıyor.
Silikozis hastalığı nedir?
Bir meslek hastalığı olan silikozis, doğada kristal veya kristal olmayan formda bulunan silika mineralinin çeşitli işlemlere tabi tutulduğu sırada toz olarak yutulmasıyla ortaya çıkan bir hastalıktır.
Silika içeren maddelere; kesme, yontma, delme, kırma gibi işlemler uygulanması sonucunda toz haline gelen materyalin solunmasıyla sağlık için çok ciddi bir tehlike oluşturan silikozis hastalığı, özellikle de akciğerlerde ciddi tahribata yol açar. Çünkü solunan toz akciğerlere ulaşarak yapışır. Çok sık görülen solunum yolu hastalıklarının başında gelen silikozis, çok az belirti vererek sinsi bir şekilde ilerler. Bu durum hastalığın teşhisini zorlaştırdığı gibi hayati tehlikelere de yol açar.
Silikozis neden olur?
Bazı meslek gruplarında çalışan kişilerde görülen silikozis hastalığı, bu maddenin solunmasıyla ortaya çıkıyor. Silikozis hastalığı çok sinsi ilerlediği için belirtileri genellikle 50 ve 60 yaşlarında görülüyor. Hastalık ilerledikçe akciğerlerdeki koruyucu mekanizmalar zayıflıyor bu durum akciğer yetmezliği, verem, akciğer kanseri gibi hastalıklara karşı vücudu savunmasız hale getiriyor. Solunan slika tozuna bağlı olarak akciğerlerde fibrozis ismi verilen katılaşma meydana geliyor. Bu katılaşma hastalığın ivme kazanmasına neden oluyor.
Birkaç ay boyunca yüksek miktarda silika içeren tozlara maruz kalınması durumunda akut silikozis gelişir. Daha kısa sürede çok fazla silikozis içeren toza maruz kalma durumunda ise hızlanmış silikozis meydana gelir. Genellikle 2-5 yıl arasında bu hastalık görülür. %30’dan daha az kuartz içeren tozun 10 yıldan daha uzun süre solunmasıyla ise kronik silikozis oluşur.
Silikozis hastalığının belirtileri nelerdir?
- Kuru öksürük,
- Nefes darlığı,
- Ses kısıklığı,
- Göğüs ağrıları,
- Vücutta meydana gelen morarmalar,
- Kanlı öksürük,
- Günlük işleri yaparken zorlanma,
- Normal zamanlarda sarf edilen eforun giderek azalması,
- Efor sarf ederken çabuk yorulma.
Silikozis hastalığının özellikleri nelerdir?
- Solunum yolu hastalıkları arasında en sinsi olanıdır,
- Etkisini çok uzun yıllar sonra belli eder,
- Belirtileri çok geç fark edilir,
- Erken müdahale edilmezse ölümcül olabilir,
- Tedavisi kesin olarak yoktur.
En çok kimlerde görülür?
- Madende çalışanlar,
- Taş ocaklarında çalışan kişilerde,
- Oto boyamada çalışanlarda,
- Kot pantolon boyama işinde çalışanlar,
- Tünel işinde çalışanlar,
- Çimento fabrikası çalışanları,
- Cam endüstrisi çalışanları,
- Diş teknisyenleri,
- Kimyasal maddelerin kullanıldığı iş kollarında çalışanlar.
Silikozis hastalığı nasıl tedavi edilir?
Silikozis hastalığının şu an için bilinen bir tedavisi yoktur ancak hastalığın ilerlemesini önleyici tedbirler söz konusudur. Bunun başında hastalık teşhisi konulmuş kişilerin bu maddeye maruziyetinin sonlandırması gelmektedir. Çünkü kişi hastalığına rağmen bu maddeye maruz kalırsa hastalık ilerlemeye ve hayatı tehdit etmeye devam edecektir. Bu durum solunum yetmezliğine, akciğerin iflasına ve akciğer nakline kadar götürebilir. Doğru olan bir an önce o çalışma ortamından uzaklaşmak ve uzman bir doktora gitmektir.
