Hamileliğin İstenmeyen Mirası; Cilt Problemleri
Hamilelik süreci birçok değişimi beraberinde getiren hem zorlu hem de sonuçları bakımından mucizevi bir dönemdir. Bu dönemde yaşanacak birçok değişiklik olabilir. Tüm anne adayları yaşanabilecek değişimler karşısında kaygılanmaktan ziyade oluşabilecek cilt değişikliklerine karşı önlemini almalı ve doğru beslenmelidir. Avrasya Hastanesi Dermatoloji Uzmanı, hamilelik döneminde karşılaşılabilecek cilt sorunlarını ve tedavi yollarını anlatıyor.
Hamilelik döneminde ciltte en çok hangi değişiklikler gözleniyor?
Hamilelik dönemi başlı başına bir değişim sürecidir. Fizyolojik ve psikolojik olarak bir değişim evresine girilen bu dönemde kadınların ciltlerinde değişimin bir parçası olarak farklılıklar gözlenir. Bu farklılıklardan en yaygın olanları aşağıdaki gibi sıralanabilir.
- Kloazma (Gebelik Maskesi) : Genellikle hamileliğin üçüncü çeyreğinde karşılaşılan bir durumdur. Östrojen ve melanin uyarıcı hormon artışı cildin bazı bölgelerinde koyu renklerin oluşmasına ve pigment değişikliklerine sebep olur. Esmer ve kumral kadınlarda daha fazla görülen bu lekeler genellikle kahverengi olup gebelerin yaklaşık %50’sinde görülmektedir.
- Akneler: Özellikle de hamileliğin 8. haftasından itibaren değişen hormonal dengeler hamilelerde önceden var olan sivilcelerin tekrar çıkmasına neden olurken daha önce sivilce problemi yaşamayan kadınların da hamilelik sivilceleriyle tanışmasına neden olmaktadır. Linea nigra: Hamilelik döneminde ortaya çıkan kasıktan göbek deliğine kadar uzanan fizyolojik bir çizgidir. Genellikle hamileliğin 4. ayından sonra ortaya çıkan bu çizgi koyu renklidir ve hamilelik sonrasında kendiliğinden kaybolur.
- Çatlaklar: Hamilelik döneminde kadınların çoğunda görülen ve cildin aşırı gerilmesine bağlı olarak ortaya çıkan değişikliklerdir. Özellikle karın, kalça ve göğüslerde oluşan çatlaklar aynı zamanda rahatsız edici bir kaşıntıya da sebep olabilir. Bu çatlaklar hamilelik döneminde bordoya yakın bir renkken hamilelik sonrasında rengi giderek açılır. Ancak çatlaklar diğer hamilelik değişiklikleri gibi geçici değil, çoğunlukla kalıcıdır.
- Benler: Hamilelik süresince ciltteki benlerin sayısında da artış görülür. Buna ek olarak yeni ben oluşumlarına da rastlanır. Gebelik döneminde her ne kadar melanom (cilt kanseri) sıklığı çok düşük olsa da, hızlı büyüme gsteren benlerin bir cildiye uzmanı tarafından değerlendirilmesinde yarar vardır.
Bu değişimlerin sebepleri nelerdir?
Hamilelik döneminde ortaya çıkan değişimlerin en büyük sorumlusu hamilelik dönemiyle tamamen değişen değerleriyle hormonlardır! Hormon dengesinin değişmesi, östorojen ve melanin hormonlarının başı çektiği birçok değişikliğe sebebiyet verir. Bunun dışında böbrek üstü bezlerinin yardımı ile ortaya çıkan kortizondaki artış, ciltte bulunan elastik lifler üzerinde etki eder ve değişime uğramasına neden olur. Ciltteki aşırı gerilmeler sebebiyle oluşan çatlaklar ve güneşin de etkisiyle ortaya çıkan lekeler de diğer sebepler arasında sayılabilir.
Bu cilt sorunları anne adayına ne gibi rahatsızlıklar veriyor?
Öncelikle şunu belirtmeliyiz ki hamilelik döneminde ciltte görülen değişimler çok sık rastlanan bir durumdur. Anne adaylarının yaptığı en büyük hata bu rahatsızlıkların kalıcı olduğuna dair duydukları kaygılardır. Yani en çok psikolojik olarak etkilenmektedirler. Anne adaylarının bu dönemi geçici bir süreç olarak algılamaları hem bu süreci daha kolay atlatmalarını sağlayacak hem de leke, sivilce gibi cilt problemlerinin strese ve kaygıya bağlı olarak artmasının önüne geçebilmelerini sağlayacaktır. Psikolojik etkilerin dışında bir de fizyolojik etkileri vardır. Bunların başında ise kaşıntı ve enfeksiyon kapma riski gelmektedir. Bu dönemde anne adaylarının yapması gereken acil olabilecek durumlarda bir uzman hekime başvurmaktır.
Cilt lekeleri kalıcı mı?
Bazı cilt problemleri kalıcı olurken birçoğu ise doğum sonrasında kendiliğinden kaybolmaktadır. Özellikle ciltteki koyu lekeler, akne problemleri, kaşıntı ve kızarıklıklar doğum sonrasında yok olurken et benleri ve çatlaklar yüksek oranda kalcı olmaktadır.
Nasıl tedavi edilir?
Eğer ki tedavi süreci hamilelik döneminde gerçekleşecek ise dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Gebelikte kullanılan ilaçlar fetüsü doğrudan veya dolaylı olarak etkileyebilir. Bu etkiler gerek gebeliğin dönemi gerekse de ilacın dozu ve plesantadaki geçişiyle ilgilidir. Tam da bu yüzden anne adayları bu konuda uzman bir hekimle tedavi sürecini yürütmelidir. Teknolojik gelişmeler ve ilerlemeler sayesinde çok çeşitli tedavi yöntemleri mevcuttur. Problemin şiddetine göre sistemik veya topikal tedavi yöntemleri uzman bir hekim tarafından uygulanabilir.
Cilt sorunlarına karşı önlem alınabilir mi?
Değişimlerin en büyük sebebi hormonlar olduğu için hormonal dengeyi düzenleyici doğal besinlerden faydalanılabilir. En sık görülen cilt problemlerinin başında gelen cilt lekelerinin daha fazla koyulaşmasını ve yayılmasını önlemek için güneşe karşı da önleminizi almanız gerekir. Lekelerin artmasına yol açan güneş ışınlarından korunmanın en iyi yolu güneş koruyucular ve hamilelik süresince katkı maddeli gıdalardan uzak durup doğal beslenmek gerekebilir.