PİLOR STENOZU
PİLOR STENOZU
Pilor stenozu daha doğru ismi ile İnfantil hipertrofik pilor stenozu (İHPS) genellikle yaşamın ilk 4 hafta – 8 hafta içerisinde ortaya çıkan ve kas yapısının pilor kanalından geçişi engelleyecek şekilde anormal derecede kalınlaşması ile karakterize bir hastalıktır. Doğumda normal olan bebeklerde genellikle 3. haftadan sonra fışkırır tarzda safrasız kusmaya neden olur. Görülme sıklığı 1000 canlı doğumda 2-5’dir. Beyaz ırkta ve batı toplumlarında 3-5 kat sıktır. Erkeklerde 4 kat sıktır. Ailede varsa risk 5 kat artar. Pozitif aile öyküsü, erkek cinsiyet, genç anne, ilk bebek ve gebelik sırasında ki beslenme özellikleri risk faktörleri arasında sayılabilir. Hastalığın sebebi halen aydınlatılamamıştır.
İHPS’DE NE GİBİ KLİNİK BELİRTİ VE BULGULAR OLUR?
İlk bulgu bebek 2-3 haftalık iken başlayan ve sıklığı ve miktarı giderek artan beslenme sonrası fışkırır tarzda kusmadır. Kusma beslendikten kısa bir süre sonra gerçekleşir ve safrasızdır. Bebek kustuktan sonra iştahla yeniden emmek ister. Eğer gerekli girişimler yapılmazsa kusma sayısı giderek artarak sıvı ve elektrolit kaybına yol açar. Nadir de olsa gastrit gelişmesine sekonder kahve telvesi benzeri içerikli kusmalar da gözlenebilir.
Kusma erken dönemde en çok gastroözofajeal reflü ile karışır, ayrıca santral sinir sistemi patolojileri ve üriner sistem enfeksiyonları da ayırıcı tanıda göz önünde bulundurulmalıdır. Reflü kusmaları içerik olarak benzer nitelikte olmakla beraber miktar olarak daha azdır ve fışkırır tarzda değildir, pozisyon ve beslenme düzenlenmesi ile düzelme gösterir. Üriner sistem infeksiyonlarında ateş ve genel durum bozulması gibi ek bulgular dikkat çeker.
TANI NASIL KONULUR?
Fizik muayene ve hastanın öyküsü tanı için yeterlidir. Ele çarpan hipertrofik pilor kası genelde iri bir zeytin tanesini andırdığı için “olive” palpasyonu olarak adlandırılır. Fizik muayene yetersizse görüntüleme yöntemlerine başvurulmalıdır. Ultrasonografi deneyimli ellerde tanı açısından %100’e varan özgünlük ve duyarlılığa sahiptir. Pilor duvar kalınlığı ve kanal uzunluğu değerlendirilir ve 4 mm ve üzerinde duvar kalınlığı ve 15 mm üzerinde kanal uzunluğu pozitif bulgu olarak değerlendirilir.
İHPS TEDAVİSİ NEDİR?
Hipertrofik pilor stenozunun tedavisi cerrahidir. Bununla beraber hastalık geri dönüşümlüdür ve hastaya yeterince uzun süre destek verildiğinde kas hipertrofisinin aylar içinde kendiliğinden gerilediği de gösterilmiştir. Hasta ameliyat öncesi hazırlık için yatırılır, ağızdan beslenme kesilir. Cerrahi prensip kalınlaşmış pilor kasının uzunlamasına mukozayı açmadan ayrılmasıdır (piloromiyotomi). Girişim laparoskopik veya açık cerrahi yöntemle yapılabilir, her iki teknikte de sonuçlar olumludur.
İHPS’DE AMELİYAT SONRASI İZLEM NASIL OLUR?
Hasta girişimden 6 – 24 saat sonra yavaş yavaş arttırmak şartı ile beslenmeye başlanabilir. Genelde 24 saat içerisinde bebeğin gereksinimlerini karşılayacak miktarlara ulaşılarak hasta taburcu edilebilir. İlk birkaç hafta içerisinde sık olmayarak reflüye sekonder düşük miktarlarda kusma normal kabul edilmelidir.