1-AKCİĞER KANSERİ NEDİR?
Akciğer kanseri, yapısal olarak normal akciğer dokusundan olan hücrelerin ihtiyaç ve kontrol dışında çoğalıp akciğer içinde kitle(tümör) oluşturmasıdır. Burada oluşan kitle öncelikle bulunduğu ortamda büyür. Daha ileri sürede uzak organlara da yayılır. Erken tanı daha çok tesadüfen veya başka hastalıkların araştırılması sırasında ortaya çıkar. Ancak %15 i erken tanı alabilir.
2-AKCİĞER KANSERİNİN NEBEPLERİ NELERDİR? ÖZELLİKLE SİGARA İLE OLAN İLİŞKİ NEDİR?
Hastalığın oluşumunun %85 nedeni sigara kullanımıdır. Sigaranın dumanında 5000in üzerinde kimyasal mevcuttur. Bu kimyasalların 70 inden fazlası kanser oluşumuna sebep olan özelliktedir. Ayrıca pipo, puro ve nargile kullanımı da büyük risk oluşturmaktadır. E sigaralarda DNA hasarına yol açan kimyasallar mevcuttur. Çocuklarda ikinci el sigara kullamını ile sigara dumanına bağlı olarak lösemi, lenfoma, santral sinir sistemi tümörleri ve karaciğer tümörleri görülme sıklığı artmaktadır.
Geriye kalan %15 lik kısmı kömür ateşi, yemek pişirmede kullanılan bazı yakıtlar, radon gazı, aspest, kadmiyum, aluminyum, berilyum gibi maddeleri kullana sanayi çalışanlarında akciğer kanseri daha sık görülür. Ayrıca hava kirliliği ve dizel egzosu önemli faktördür.
3- PASİF İÇİCİLİK NEDİR? AKCİĞER KANSER OLUŞUMU İLE İLGİLİ BAĞLANTISI NEDİR?
Pasif içicilik sigara içmediği halde sigara dumanına maruz kalan kişilerdir. Akciğer kanseri görülme riskini %20 gibi artırmaktadır. Hiç sigara içmediği halde akciğer kanserine yakalanan her 3 kişiden biri malesef pasif içicidir. İçilen her 5 sigara içmeyenlerin bir sigara içmesine sebep olmaktadır.
4-AKCİĞER KANSERİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
-Öksürük. İki haftadan uzun süren, giderek artan, sebebi bilinmeyen inatçı öksürk.
-Göğüs ağrısı. Derin nefes alırken, öksürürken veya gülerken artması.
-Balgamdan kan gelmesi.
-Nefes darlığı veya hırıltılı soluma.
-İştahsızlık ve nedeni bilinmeyen kilo kaybı.
-Ses kısıklığı veya yutma güçlüğü
-Parmaklarda çomaklaşma. El ve ayak parmak uçlarındaki yumuşak dokunun hızlı ve ağrılı olarak büyümesi.
-Sık tekrarlayan akciğer enfeksiyonları
-Vücut ağrısı. Yaygın veya bölgesel ağrılar bize metastaz dediğimiz akciğer haricinde organlara sıçramayı gösterir.
5-AKCİĞER KANSERİ OLUŞUMUNDA RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?
Ailede akciğer kanseri olan kişiler
Özellikle 15 yıldan uzun süre günde bir paket sigara içenler
Sigara içmiş ama sigarayı bırakanların bu bırakma süresi 15 yıldan az olanlar.
55 ile 74 yaş arası olup yoğun sigara içme öyküsü olanlar.
Yukarıda saydığım 4 gruba düşük doz kullanılan Akciğer tomografisi ile akciğer kanserini erkenden saptamak mümkün olabilir.
6-AKCİĞER KANSERİNİN HEM KADIN HEM DE ERKEKLERDE GÖRÜLME ORANI NEDİR?
2012 yılında tüm dünyada 1,8 milyon kişiye akciğer kanseri tanısı konmuştur. Gelişmekte olan ülkelerde %60 oranında görülür. Dünya çağında erkeklerde akciğer kanseri oraanı erkeklerde düşmekte, buna karşılık kadınlarda yükselmektedir. 25 yıl önce 11 erkeğe karşılık bir kadında akciğer kanseri görülmekteyken, son yıllar neredeyse iki erkeğe karşılık bir kadında akciğer kanseri görülmektedir.
7-AKCİĞER KANSERİ TEDAVİSİNDE RADYOTERAPİDEKİ GELİŞMELER NELERDİR?
Günümüzde kullandığımız radyoterapi cihazları ile tümörü tamamen ortadan kaldırıp çevresindeki sağlıklı organ ve dokuları korumaktayız. Bir başka deyişle tümöre maksimum yüksek radyasyon dozu verirken çevresindeki dokulara minimum doz vermekteyiz. Böylece tümörü ortadan kaldırırken tümörün çevresindeki kalp, yemek borusu, soluk borusu, vertebral sinirler, tiroid bezleri, minimum doz almaktadır.
