Cildinizdeki Lekeler Deri Tümörü Olabilir…
Güneş yaşam kaynağını oluştursa da uzun süreli maruz kalmalarda ciddi sağlık sorunlarına yol açıyor. Bu sorunların başında deri tümörleri geliyor. Deri tümörleri, uzman cilt doktorunun değerlendirilmesiyle oluşan şüphe ile başlıyor. O bölgeden alınan cilt biopsiler ile tanı konulur. Tanıda en önemli aşama, ciltteki değişikliklerin hasta tarafından fark edilerek doktora başvurmasıdır. Güneşin zararlı yönlerinin her geçen gün daha fazla bilinmesi ve deri üzerindeki etkilerinin yadsınamayacak boyuta ulaşmasıyla farkındalığı artan deri tümörlerini Avrasya Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Dr. anlatıyor.
Deri tümörü nedir?
Deri tümörleri cilt dokularından kaynaklanan kanserlerdir. Deri tümörleri temel olarak 3’e ayrılır;
- Bazal hücreli karsinom
- Skuamöz hücreli karsinom
- Maling melonom
Açık tenlilerin baş belası; Bazal hücreli karsinom
Çoğunlukla beyaz ve açık tenli toplumlarda en sık görülen deri kanserdir. Önceden oluşmuş güneş yanıkları, bağışıklık sistemini baskılayan tedaviler (immunsurpresyon), açık ten özellikle de kızıl saç ve kolay güneş yanığı, radyasyon tedavisi, çocuklukta güneşe aşırı maruz kalma ve şiddetli güneş yanıkları bazal hücreli karsinom gelişimi için risk faktörleridir.
Bu tür tümörler daha çok baş ve boyun bölgesine yerleşirler. Derine inen yaralar (ülser)ve ciltte dışarıya doğru bazen kabuklu olabilen kabarıklar şeklinde görülebilirler. Bunlar kolaylıkla kanar ve kabuklaşırlar. Çoğunlukla kaşıntı ve ağrı gibi belirtileri yoktur. Zaman içinde büyürler. Oluştuğu bölgenin çevresinde de yayılım gösterirler. Yılarca iyileşmeyen yaralar şeklinde devam edebilirler. Deri kanserleri içinde seyri en iyi olan grup budur. Başka organlara yayılım nadirdir.
En yaygın 2. Tür; Skuamöz hücreli karsinom
Risk faktörleri bazal hücreli karsinom ile benzerlik gösterir. Sürekli güneş ışınlarına maruz kalma, cilt yanıklarından sonra oluşan ülserler riski faktörleridir. Diğer cilt tümörlerinden farklı olarak insan papillom virüsü ile olan cilt enfeksiyonları, cilt hastalıklarının tedavisi için kullanılan ışınlar ve bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar bu tümörlerin oluşma sıklığını artırır. Çoğunlukla yüz, el ve sırt bölgesinde kahverengimsi lekeler şeklinde başlayıp birkaç ay içinde daha büyük lekeler haline gelir ve üzerinde yaralar açılır. Alt dudakta başlayan tümörlerde sigara hikayesi önemli bir risk faktörüdür.
En tehlikeli türü; Maling melanom
Bu türde yine güneşe maruz kalma, açık ten rengi ve çocuklukta geçirilen ağır güneş yanıkları klasik risk faktörleridir. Fakat bunun dışında yüzde ve vücutta çillenmenin fazla olması, fazla miktarda beni olanlar ve büyük benler bu tümörlere özgü önemli risk faktörleridir. Bu tümörler çoğunlukla sinsi seyrederler. Ciltte küçük tende biraz daha koyu leke ile başlarlar. Giderek büyür ve koyulaşır. Gelişim başlangıçta yavaş olduğu için gözden kaçabilir. Benlerden kaynaklanan tümör türlerinde ise, bende büyüme, renkte koyulaşma, etrafta yeni ben oluşumları, bende kanama maling melanomdan şüphelenilmesine neden olan belirtilerdir. İlginç bir şekilde tırnağın altında ve kenarında da olabilirler. Yine aynı koyu lekeler olarak başlayıp büyüme gösterirler. Diğer organlara lenf bezleri aracılığı ile hızlı bir yayılım söz konusudur. Özellikle yakındaki lenf bezlerini şişirirler. Oradan da tüm vücuda yayılırlar.
Deri tümörlerinde tedavi süreci nasıl işliyor
Deri tümörlerinin tanısı konulduktan sonra tümörlerin büyüklüğü, nereye kadar yayıldığı ve türü saptanarak tedaviye karar verilir. En önemli tedavi metodu tümörün bulunduğu yerden mümkün olduğunca tümü oranında çıkarılmasıdır. Tümör yakın veya uzak bir yere yayılmış ise ilaç tedavisi (kemoterapi) ve ışın tedavisi (radyoterapi) yapılarak tümör iyileştirmeye çalışılır.
Deri tümörlerinden nasıl korunabilirsiniz
Yukarıda da belirtildiği gibi güneş ışınlarına önlem almadan maruz kalma, vücudun direnç sisteminin zayıf olması, cilde ait yanıklar ve benlerin zararlı etkenlere maruz kalması risk faktörleridir. Özellikle açık tenli insanların güneş ışınlarından kaçınmaları, sadece deniz kıyısında değil gün içinde de cildi güneş ışınlarından koruyacak ürünlerin kullanmaları hayli önemlidir. Cildinde çok fazla çili ve beni olanlar ise belirli aralıklarla cilt doktoruna kontrole gitmelidir. Tüm kanser türleriyle mücadelede olduğu gibi; sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz yapılması, sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıklardan kaçınılması cilt tümörleri içinde geçerlidir.
