Hemanjiom Nedir?
Hemanjiomlar, fazladan kan damarı gelişimi sonucu oluşan yapılardır. Eksternal hemanjiomlar cilt üzerinde görülebilir şekilde meydana gelirken bazı hemanjiomlar ise çeşitli iç organlarda gelişebilir. Kırmızı bir leke şeklinde görülen hemanjiomlar, vasküler doğum izi olarak kabul edilir ve genelde herhangi bir probleme neden olmadan kendiliğinden gerileme eğilimindedir. Hemanjiomların büyümesinin en hızlı olduğu ilk evre 1-3 aylık yaş dönemidir. Hemanjiomlar genellikle bebek 3 aylık olana kadar maksimum boyutuna yaklaşmıştır ve çocuk 5 aylık olduğunda büyümeleri durur. Küçülme evresi ise çocuk 12-15 aylık olduğunda başlar ve 3-10 yaş arasında genellikle kendiliğinden geriler. Hemanjiomlar cildin herhangi bir bölümünde oluşabilir. Bazı bireylerde ise ağrı ve ülserasyon gibi şikayetlerin meydana gelmesi ile sonuçlanabilir.
Hemanjiom Nedir?
Hemanjiomlar kan damarlarının kanseröz olmayan büyümeleri olarak tanımlanır. Çocukluk döneminde en sık görülen doku büyümesi hemanjiomdur. Hemanjiomlar bebeklerde genellikle herhangi bir probleme neden olmayan oluşumlardır ancak bazı hemanjiomlar yırtılabilir ve yara dokusu oluşumu meydana gelebilir. Bu durum oldukça ağrılı bir seyir izleyebileceği için dikkatli olunmalıdır. Hemanjiomların vücudun neresinde olduğu bazı bireylerde kozmetik kaygıya da yol açabilir.
Hemanjiomlar ciltte oluşabileceği gibi çeşitli iç organlarda da gelişebilir. Etkilenebilecek iç organlar genellikle şu şekildedir:
• Karaciğer
• Gastrointestinal sistemin çeşitli organlar
• Beyin
• Solunum sistemine ait çeşitli organlar
Organlar meydana gelen hemanjiomlar genellikle önemli bir probleme yol açmazlar.
Hemanjiom Çeşitleri Nelerdir?
Çeşitli hemanjiom türleri mevcuttur:
KAPİLLER HEMANJİOMLAR
Kapiller hemanjiomlar cilt yüzeyine yakın bir noktada meydana gelir. Genellikle birçok küçük kan damarının bir araya gelmesi ile oluşur. Bu küçük kan damarlarını bir arada tutan ise bağ dokudur. Hemanjiomu oluşturan damar grubu normalden büyükse bu oluşum, cilt üzerinde kabarık ve sünger benzeri bir yüzeye sahip şekilde oluşabilir. Bebekleri en çok etkileyen hemanjiom tipi kapiller hemanjiomdur.
KAVERNÖZ HEMANJİOMLAR
Kavernöz hemanjiomlar cildin daha derin katmanlarında meydana gelir. Kavernöz hemanjiomu oluşturan kan damarları genişlemiş yapıdadır. Yapıyı oluşturan kan damarlarını saran bağ doku kapiller hemanjiomlara göre daha esnek ve seyrektir. Kavernöz hemanjiomda kan, damarlar arası alanda da bulunur.
LOBÜLER KAPİLLER HEMANJİOMLAR
Lobüler kapiller hemanjiomlar oldukça çok sayıda kan damarından meydana gelir ve bu kan damarları bir yumru şeklinde yapı oluşturur. Bu hemanjiom tipinde kanama eğilimi yüksek olduğu için dikkatli olunması gerekir.
30 yaşın üzerindeki bireylerde oluşan hemanjiomlar genellikle vişne anjiomu olarak tanı alır.
VİŞNE ANJİOMU
Kırmızı ben olarak da isimlendirilen vişne anjiomu vücudun birçok farklı noktasında meydana gelebilir. Genellikle 30 yaşın üzerindeki kişilerde görülen bu hemanjiom türü, küçük kan damarlarının toplanması ile meydana gelir. Bu tipteki cilt oluşumları kanama, yapısal değişiklik, boyut değişikliği veya renk farklılığı meydana gelmediği takdirde önemli bir probleme yol açmaz. Bu yapılarda bahsedilen değişikliklerden birinin meydana geldiğini fark etmeniz halinde sağlık kuruluşlarına başvurmanız önerilir. Bazı bireylerde ise hemanjiomlar başta karaciğer olmak üzere çeşitli iç organlarda da oluşabilir.
KARACİĞER HEMANJİOMU
Karaciğer hemanjiomu bu organda meydana gelen iyi huylu bir damar oluşumudur. Bu yapıyı oluşturan çok sayıda kan damarı bulunur ve genellikle zararsızdır. Hemanjiomların boyutu genellikle 5 santimetrenin altındadır. Çoğu bireyde tek sayıda olan karaciğer hemanjiomu bazı bireylerde birden fazla sayıda da bulunabilir. Karaciğer hemanjiomları malign (kötü huylu) değildir. Bir yapının malign özellikte olmaması kanserleşme eğiliminin olmadığı anlamına gelir.
Hemanjiom Belirtileri Nelerdir?
Bulunduğu bölge ve boyuta bağlı olarak değişmekle birlikte çoğu hemanjiom oluşum ya da gelişim aşamasında herhangi bir belirti vermeden seyrini sürdürür. Bazı bireylerde ise hassas bölgelerde oluşan hemanjiomlar çeşitli şikayetlerin oluşmasına neden olur.
Ciltte meydana gelen hemanjiomlar genellikle kırmızı bir leke veya yumru şeklindedir. Bu yapılar büyüdükçe daha koyu bir renk kazanabilir.
Vücudun içerisinde oluşan hemanjiomlar ise etkilediği organa bağlı olarak çeşitli belirtilerin oluşmasına neden olabilir. Meydana gelebilecek bu belirtiler genel olarak şu şekildedir:
• Bulantı
• Kusma
• Karında rahatsızlık hissi
• İştah azalması
• Karın bölgesinde doluluk hissi
Hemanjiom Neden Olur?
Ciltte meydana gelen hemanjiomlar cildin bu bölgesinde kan damarlarının anormal çoğalması sonrasında gelişir. Uzmanlar bu damarların neden bir araya geldiği konusunda henüz net bir sonuca ulaşamamış olsa da genel olarak kabul edilen teori, hemanjiomların oluşumunda bebeğin anne rahminde gelişimi sırasında plasenta kaynaklı salgılanan proteinlerin etkili olduğu görüşüdür.
Hepatik hemanjiomlar ise karaciğer üzerinde meydana gelen hemanjiomları tanımlar. Özellikle kadın bireylerde menopoz dönemine geçiş ile birlikte östrojen hormonu düzeyinde meydana gelen değişikliklerin karaciğer hemanjiomu gelişimi üzerinde etkili olabileceği düşünülür.
Hemanjiom Tanısı Nasıldır?
Hekimler hemanjiom tanısını genellikle sadece inspeksiyon (gözlem) ile gerçekleştirebilirler. Tanı sonrası genellikle herhangi bir müdahale ihtiyacı yoktur. Bebeklikte meydana gelen hemanjiomlar çocuğun büyümesi ile gerileyebilir. Kaybolan hemanjiomlar ardında çeşitli cilt değişiklikleri bırakabilir:
• Daha açık renkte bir cilt bölgesi
• Küçük kan damarı izleri
• Kırışıklık
• Cilt bütünlüğünde hafif derecede bozulma
Kozmetik cerrahi müdahaleler genellikle bu problemlerin üstesinden gelmede oldukça başarılıdır.
Organlarda oluşan hemanjiomlar ise ultrasonografi, manyetik rezonans görüntüleme veya bilgisayarlı tomografi gibi radyolojik tetkiklerde tespit edilebilir.
Hemanjiom Tedavisi Nasıldır?
Küçk ve tek bir hemanjiom genellikle bir müdahale ihtiyacına gerek duymaz. Bu yapılar kendiliğinden gerileme eğilimindedir. Bazı hemanjiomlarda ise yara oluşumu meydana gelerek tedavi gereksinimi ortaya çıkabilir.
Beta bloker olarak sınıflandırılan ilaçlar, hemanjiomların ilaçla tedavisinde ilk olarak başvurulan ajanlardır. Beta blokerlere ek olarak kortikosteroid yapıdaki ilaçların hemanjiom içerisine enjeksiyonu ile iltihaplanmanın azalması ve boyutun küçültülmesi sağlanabilir. Sistemik steroidlerin hemanjiom tedavisinde artık yeri olmasa da diğer tedavi yöntemlerini çeşitli nedenlerle kullanamayan kişilerde başvurulabilen bir uygulamadır.
Lazer tedavisi cildin üst kısımlarında yer alan hemanjiomların ortadan kaldırılması için oldukça etkili bir yöntemdir. Bazı olgularda cerrah, lazer kullanarak kırmızılığı ortadan kaldırır ve cilt ile benzer bir görünüm elde edilmesini sağlayabilir.
Küçük yapıdaki hemanjiomlar ise direkt olarak cerrahi müdahale ile kaldırılabilir.
Organlarda yer alan hemanjiomların büyük boyutlara ulaşması veya ağrı şikayetine neden olması halinde tedavi gereksiniminin mevcut olduğundan söz edilebilir. Bu tür hemanjiomların tedavisinde kullanılan çeşitli teknikler mevcuttur:
• Cerrahi müdahale ile hemanjiomun çıkarılması
• Organda hasarlı alan varsa onun çıkarılması
Bazı olgularda ise hemanjiomun beslendiği kan damarının bağlanması gibi uygulamalar gerçekleştirilebilir.
Karaciğer hemanjiomları, bu organda görülen en sık iyi huylu tümöral oluşumdur. Birçok karaciğer hemanjiomu vakası herhangi bir şikayet oluşturmadığı için sadece takip edilir. Nadir de olsa çok sayıda veya büyük yapıda olan hemanjiomlar ağrı ve rahatsızlık şikayetlerinin gelişimine neden olabilir. Kendinizde veya çevrenizde bu durumundan şüphelenmeniz halinde sağlık kuruluşlarına başvurmanız önerilir.
Hemanjiom yapıları genellikle kendiliğinden gerileme eğilimindeki oluşumlardır. Birok olguda hemanjiom medikal kaygıdan çok kozmetik kaygı oluşturan bir durumdur. Bazı olgularda ise hemanjiomun görünüşünde çeşitli değişiklikler meydana gelebilir. Bu durumda sağlık kuruluşlarına başvurarak uzman hekimlerden destek alınmalıdır.