Zorlanmadan nefes almak, rahat yemek yiyebilmek ve inatçı öksürüklerle boğuşmamak… Tüm bunlar gün içinde kolaylıkla yaptığımız rutin şeyler olsa da bazı hastalıklar en temel davranışlara bile engel koyabilir; gırtlak kanserinde olduğu gibi… Avrasya Hastanesi Medikal Onkoloji Uzmanı Dr. hayat kalitesini büyük ölçüde etkileyen gırtlak kanseri hakkında önemli bilgiler veriyor.
Gırtlak kanseri nedir?
Nefes ile yemek borusunu birbirinden ayıran gırtlak, solunum sisteminin en önemli parçalarından biridir. Ses üretiminin yapıldığı gırtlak aynı zamanda yutma esnasında besinlerin nefes borusuna kaçmasını engeller. Birçok fonksiyonu yerine getiren gırtlak ve bölgesinde gelişen kötü huylu tümörlere gırtlak kanseri denir.
Daha çok ağzın arkası, üst yemek borusu ve gırtlakta medyana gelen kanser türlerini ifade etmek için kullanılan gırtlak kanseri, bu bölgedeki kötü huylu hücrelerin kontrolsüzce büyümesiyle gelişir.
Gırtlak kanserinin belirtileri nelerdir?
Gırtlak kanseri ses tellerine yakın bölgede oluştuğu için ilk belirti seste yaşanan değişimlerdir. Bunun yanı sıra;
- Yutkunurken zorlanma ve ağrı,
- Nefes darlığı,
- Nefes kokusu,
- Gırtlak bölgesinde şişlik,
- Hırıltılı nefes,
- Kulakta ağrı,
- Sürekli tekrarlayan boğaz ağrısı,
- İnatçı öksürük,
- Ani kilo kayıpları,
- Yorgunluk ve halsizlik.
Gırtlak kanseri neden gelişir?
Gırtlak kanserinin neden meydana geldiği tam olarak bilinmemektedir. Ancak birçok farklı faktörün bu kanser türünün ortaya çıkmasında etkili olduğu düşünülmektedir. Nedeni tam olarak saptanamasa da gırtlak kanseri riskini arttıran bazı unsurlar söz konusudur. Özellikle de uzun süre sigara içen ve alkol tüketen kişilerde bu risk çok daha fazladır. Çünkü sigarada bulunan bazı bileşenler gırtlak hücrelerinin yapısını değiştirerek tümör oluşmasına sebep olur. Tüm bunların yanı sıra;
- Human Papillom Virüsü, (HPV)
- Gastroözofagealreflü hastalığı,
- Troid bezi ve guatrın aşırı genişlemesi,
- Kömür gibi kimyasallara maruz kalma,
- Yetersiz beslenme,
- İhmal edilen ağız ve diş bakımı,
- Genetik yatkınlık da riski arttıran faktörler arasındadır.
Gırtlak kanseri nasıl oluşur?
Gırtlak kanserinin oluşması diğer kanser türleriyle benzerlik gösterir. Gırtlak bölgesinde eskiyen hücrelerin ölmemesi ve birikmeye başlamasıyla oluşur. Vücut için herhangi bir fonksiyonu olmayan bu hücreler biriktikçe iyi veya kötü huylu tümörlere dönüşür. İyi huylu olan tümörler hayati bir tehlike oluşturmazken, kötü huylu tümörler mutlaka kontrol altına alınmalıdır. Üstelik iyi huylu tümörler çevre dokulara yayılmazken, kötü huylu tümörler tedavi edilse bile tekrarlayabilir ve çevre dokulara yayılabilir.
Gırtlak kanseri nasıl teşhis edilir?
Hastalığın teşhisinde en önemli adım, kişinin kendisinde yaşanan değişimleri fark etmesidir. Bu noktada doktor, hastadan edindiği bilgileri ve sağlık geçmişini değerlendirir ve yaptığı fiziki muayene ile gırtlak bölgesinde şişlik olup olmadığını inceler. Daha sonra kesin teşhis için nasendoscope isimli ince bir tüple gırtlağa girilir. Bu tüp yardımıyla gırtlak bölgesine detaylı olarak bakılır. Diğer bir yöntem ise laringoskopidir. Bu yöntemde doktor ses tellerinin olduğu bölgeyi rahat ve detaylı bir şekilde inceleyebilir.
Gırtlak kanseri nasıl tedavi edilir?
Hastalığın tedavisinde kanserin hangi aşamada olduğu çok önemlidir. Eğer ki, kanser başlangıç evresindeyse radyasyon terapisi tercih edilir. Ancak hastalık ilerlemişse kemoterapi ve radyasyon terapi kullanılarak hastalığın tedavi edilmesi amaçlanır. Gırtlak kanserinin tedavi edilmesinde kullanılan bir diğer yöntem ise cerrahidir. Ameliyat bölgesi neşter veya lazer ile açılarak gırtlağın bir kısmı veya tamamı alınabilir.
